İyi, güzel, faydalı paylaşımlar
Faydalı olabildiysek ne mutlu
Ali Başar
ali.boz42@gmail.com
Ahlaki çarpan etkisi
17/11/2018
Önce iktisadi/mali bir terim olan çarpan etkisinden bahsedelim. Otonom (bağımsız) yatırımlardaki bir değişikliğin milli gelirde meydana getireceği artışlar veya azalışlar şeklinde tanımlanıyor. Bir ekonomide marjinal tüketim eğilimi 0.70 ise bu ekonomide ilave 1 liralık gelirin 70 kuruşu harcanmaktadır. Bunu bir örnekle açıklamak gerekirse; Eline ek olarak 1000 lira geçen bir kimse 700 lirasına televizyon alır. Televizyon satıcısı elde ettiği 700 liranın 700x0.70= 490 lirası ile dükkanı boyatabilir. Boyacı 490x0.70=343 lira ile yeni boya almak isteyebilir. Boyacıya boya satan kişi de elde ettiği geliri aynı oranda başka şekilde harcar. Ve silsile bu şekilde devam eder gider. Ele geçen ek 1000 lira, 1000+700+490+343+....= 1000x{1/(1-MPC)} formülüyle 3.33 lük Çarpan Etkisiyle 3330 liraya ulaşır. Milli geliri etkileyen vergi gelirleri, yatırım harcamaları ve özel tüketim harcamalarının etkileri çarpan etkisi ile ölçülür. Çarpanın etkisi kişilerin geleceğe bakışına, ekonomik öngörülere, aile/kurumların ortak düşüncelerine göre değişebilir. Kriz dönemlerinde harcamalar kısılıp tasarrufa geçilebilir, Geleceğin güvende olduğu tahmin edilen dönemlerde ise daha fazla harcama yapılabilir. Tüm bunlar Milli gelir, ekonomi ve maliyeyle alakalı olduğu için vergi çarpanı, yatırım çarpanı, kamu harcamaları çarpanı şeklinde açıklanır. Asıl anlatmak istediğim konu literatürde olmayan AHLAK ÇARPANI'dır. Bir kişinin ahlaki bir konuda yaptığı iş/eylemin milli ahlak ve toplumsal değerler hakkındaki etkisidir. Ben kimim ki? Günümüzde hiç kimse yaptığı işin sonucunu düşünmeden hareket etmesin. Öyle bir zamanda yaşıyoruz ki duygusal olarak yaptığın bir iş/eylem/söylem hiç ummadığı yerlere gidiyor. Örneğin, "Atatürk'ü putlaştırmayın." diyen bir hanımefendi ile "Ben Ataya tapıyorum." diyenin sözü aynı yere hizmet etmekte. Toplumun sinir uçları bunları kaldırmayabilir. İngiliz ve Siyonist derin devletleri, toplumları kendi istekleri çerçevesinde dizayn etmek istiyorlar. 28 şubat bin yıl sürecek diyenleri lütfen haklı çıkarmayın. 28 Şubat, D8 gibi yöntemlerle Yeni Bir Dünya kurmak isteyenleri bertaraf etmek amacıyla hiç alakasız yollar kullanılarak yapılmıştı. Medya, o kadar abartılı haberler yapmaya başladı ki "Aczimendiler, cüppeliler, irticacılar tüm ülkeyi işgal etti." şeklinde zihinler tahrip edildi. Ben garip bile, köy yerinde akraba/komşularımın nasıl bir geçmişi veya ahlakı olduğunu bilmeme rağmen şüphe ve korkuya kapılmıştım. Acaba şu da mı aczimendi, bu da mı irticacı falan. Kaldı ki seküler ahlak sahibi nasıl tedirgin olmasın. Oysa herkes işinde gücünde - ekmeğinin derdinde insanlardı. Günümüzde de Sosyal Medya araçları ile örneğin Twitter'da hashtag oluşturulup en ufak/basit konu bin paylaşımcı ile ülke gündemine getirilebiliyor. Bazı zamanlarda sıradan gördüğünüz bir eylemin, duygusal/manevi kriz dönemlerinde çarpan etkisi tahmin edilenin üzerinde olabiliyor. O sebepten her fert, toplumu etkileyecek her düşünce ve eyleminden sorumludur. Yapacağı bir yanlışın nasıl sonuçlar doğuracağını düşünüp tartıp ona göre hareket etmesi gerekmekte. "Sonunu düşünen kahraman olamaz" şeklindeki romantik dizi repliği, ortaya çıkacak vebali karşılamaz. biline.. |
|
|
Yorumlar |
| Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın |
Yazarın diğer yazıları |
| Filistin'in Kurtuluşu Pamuk İpliğine Bağlı - 09/10/2023 |
| Evde huzur kalmamışsa vatandaş Filistin'i, Doğu Türkistan'ı, Arakan'ı, Yemen'i nasıl düşünsün? |
| Kulakkı-3 - 16/08/2023 |
| Kul hakkına giren kul: Hakkı. |
| Filin Kulağı Fildir - 21/05/2023 |
| Siz, siz olun hayallerinize sahip çıkın. Çalmasınlar. |
| Güzel Milletiz Vesselâm - 18/02/2023 |
| Evet coğrafya kaderdir fakat coğrafyanın iklimine, sosyolojik durumuna ve jeopolitik yerine göre tedbir almamak da büyük kederdir. |
| Gemiyi Batırmadan Karaya Varalım! - 21/09/2022 |
| Hepimiz aynı gemideyiz ama birileri gemiyi deliyor. |
| Kendi Köyümüzde Kiracıyız! - 29/05/2022 |
| Uygulanan tarım ve hayvancılık politikaları ile yıllarca elimizin altında olan bu nimetler artık kolay ulaşamayacağımız bir hâl alıyor. Haram olmasa bile cebimizi düşünerek kendimize haram edeceğiz gibi... |
| Yetenek Havuzu - 01/03/2021 |
| Genç erozyonuyla mücadele: Bir millet çöl olmasın. |
| Vay Benim Emeklerim! - 14/11/2020 |
| Sömürü düzeni bitsin istiyorsan adaleti tesis etmek için çalışmalısın. |
| Pardon Patron! Bi'Şey Diicem! - 09/03/2020 |
| Organize iyilik nerede? |
 Devamı |
